وجه جهانی برای اسرائیل؟!
نخست وزیر رژیم اشغالگر قدس در حالی با همتای چینی خود در پکن دیدار می کند که رویکرد چین نسبت به ناامنی های سوریه ، فلسطین و همچنین موضوع فعالیت های هسته ای ایران کاملا با اسراییل متفاوت است.
بنابر اعلام رسانه های اسراییلی از جمله روزنامه «یدیعوت آهارانوت» ، این سفر در حالی صورت گرفته است که چندین سال است روابط چین و اسراییل کاملا به سردی گراییده است. با این حال نتانیاهو در دوره گذشته نخست وزیری اش تمایل زیادی برای سفر به چین داشت که بسیاری از کارشناسان ، اقتصاد آن را دارای سریعترین رشد در جهان می دانند ، اما به علت نا رضایتی پکن از توقف مذاکرات صلح بین اسرائیل و فلسطینیها و همچنین عوامل دیگر، این سفر انجام نشد. در واقع ایهود اولمرت آخرین نخست وزیر اسرائیل بود که در سال ۲۰۰۷ به چین سفر کرد.
* این مسائل حاکی از آن است که روابط اسراییل و چین ، موضوعی است که نمی تواند فارغ از دیدگاه های دو کشور درخصوص شرایط بین المللی و جهانی مطرح شود و قطعا به دلیل بالاتر بودن قدرت چین در زمینه های اقتصادی ، نظامی و همچنین تاثیرگزاری بالای پکن در معادلات جهانی و شورای امنیت سازمان ملل، این اسراییل است که به دنبال راهی برای کم کردن تنش ها و اختلافات با چین است.
* گرچه روابط چین و اسراییل در سالهای اخیر و خصوصا در سال ۲۰۱۲ به امضای برخی موافقتنامه ها در زمینه های اقتصادی اشاره دارد اما چين و اسرائيل معاملات نظامی نيز دارند و این در حالی است که اسرائيل در سالهای رياست جمهوری بيل کلينتون و جرج بوش ناچار شد بخاطر فشار آمريکا فروش برخی از محصولات نظامی خود به چين را لغو کند و به دولت پکن غرامت بپردازد.
* دولت آمريکا در سال ۲۰۰۰ مانع از فروش هواپيماهای جاسوسی " فالکون ۵ " از سوی اسرائيل به ارتش چين شد؛ در سال ۲۰۰۵ نيز فشار آمريکا قرارداد فروش پهپادهای اسرائيلی به چين را لغو کرد و این اتفاقات تنها از سوی اسراییل نبود و بزرگترین فشار چین به اسراییل از طریق حمایت هسته ای از ایران و دفاع از حقوق مردم فلسطین و ارائه قطعنامه هایی علیه اسراییل در سازمان ملل است که به نوعی فشارهایی دیپلماتیک و دارای تبعات بیشتری است. البته باید این را در نظر گرفت چین به عنوان حامی رسمی بشار اسد در منطقه محسوب می شود و از سوی دیگر سفر "محمد مرسی" رییس جمهور مصر که اصولا تصمیمات ضد اسراییلی اتخاذ کرده است ، تقریبا عرصه ی برقراری روابط دیپلماتیک بین اسراییل و چین را بر مقامات تل آویو تنگ تر می کند.
* دکتر شالوم والد از مؤسسه سیاستگذاری ملت یهود در یک اظهار نظر گفته است: " به نظر من سرمایه گذاریهای چین در اسرائیل در ابتدای راه خود است. علل مختلفی وجود دارد که چرا چین هنوز سرمایه گذاریهای کلانی در اسرائیل ندارد. می توان این مسئله را از زاویه ای سیاسی بررسی کرد. چینیها بر این باورند اسرائیل اهمیت زیادی در منطقه دارد و به همین علت می خواهند جای پای خود را در اسرائیل قوی کنند اما در مناقشه میان اسرائیل و عربها ، چین همیشه طرف عربها را گرفته است و موضع گیری چین دست کم در ظاهر این طور بوده است و البته تاثیر تیرگی روابط اسراییل و آمریکا را ، بر تمایل اسراییل به برقراری روابط مجدد با پکن نباید نادیده گرفت به نحوی که نتانیاهو به دنبال شرکای جدیدی می گردد که یکی از آنها می تواند چین باشد. همچنین روشن است چین هر روز در عرصه بین المللی قویتر می شود و جهان نیز به سمت چند قطبی شدن پیش می رود. بنابراین به هیچ وجه نمی توان قدرتی جهانی مثل چین را نادیده گرفت.
* اما موضوع قابل تامل اختلافات استراتژیک چین با اسراییل در خصوص معادلات جهانی است که ظاهرا ذوق زدگی مقامات اسراییل در امضای چند تفاهم نامه ی اقتصادی و تجاری ، باعث غفلت از این موضوع مهم شده است چراکه تنها دقایقی پس از حضور نتانیاهو در پکن ، هوا چونیینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین روز دوشنبه (۱۶ اردیبهشت، ۶ می) در یک کنفرانس خبری در خصوص حمله هوایی اسراییل به سوریه گفت «ما مخالف توسل به خشونت هستیم و اعتقاد داریم حق حاکمیت هر کشوری باید مورد احترام قرار بگیرد.»
* پس آنچه که مسلم است ، تاثیر پذیری تل آویو از پکن در تمامی زمینه ها خصوصا مسائل بین المللی است و در واقع این چین است که می خواهد دیپلماسی فعال خود را در خاورمیانه به رخ رقیب غربی خود یعنی آمریکا بکشد که نمونه ی آن سفر "محمود عباس" رییس تشکیلات خودگردان یک روز پس از نتانیاهو به چین است. البته خبرگزاری "دویچه وله فارسی" در گزارشی اظهار داشته : " بنا بر اعلام وزارت امور خارجه چین، پیش از این وو سیک، فرستاده ویژه چین در امور خاورمیانه در اواخر ماه آوریل با مقامهای فلسطینی و اسرائیل در این رابطه دیدار کرده و این سفر را تدارک دیده بود. وو سیک گفته بود که دولت متبوعش قصد دارد در جهت پیشرفت مذاکرات صلح خاورمیانه تلاش بورزد. وی گفت که تلاش چین مبتنی بر "راهحل دو دولت" است.
* اظهارات نخست وزیر چین درخصوص فلسطینیان و مسائل مربوط به آنان نیز می تواند نمونه ای دیگر از ریشه های فکری چین نسبت اسراییل باشد که لی که چیان در دیدار خود با محمود عباس اظهار داشت دولت جدید چین به تحکیم و توسعه روابط دوستانه چین و فلسطین بسیار اهمیت داده و قاطعانه از حقوق مردم فلسطین حمایت می کند. چین مایل است پیوسته همکاری عملی با فلسطین در زمینه های مختلف را تعمیق و گسترش داده و حمایت هایی واقعی از مردم فلسطین به عمل آورد.
به هرحال موضع چین در قبال تحولات خاورمیانه قطعا چیزی نیست که دلخواه اسراییل باشد و این اسراییل است که به دنبال جایگاه جهانی خود می گردد که مدتی است تحت تاثیر سیاستهای اشتباه مقامات اسراییل از بین رفته است که البته برای اطمینان از نظر قطعی چین بایستی منتظر اتمام دیدارهای سه جانبه چین ، فلسطین و اسراییل باشیم.